ÖLÜM GÜNÜMÜZ ÜZERİNE

     Pek çok güzellikleri vaat eden güneşli bir havayı teneffüs ederken, bir gün yağışlı ve kasvetli bir gün yaşayacağımızı düşünmekte belirli bir zorluk çekeriz ya da düşünmek istemeyiz. Tıpkı hava kasvetli ve her yerin sırılsıklam olduğu bir günü yaşarken birkaç gün sonra güneşli ve ılık bir gün göreceğimizi düşünemediğimiz gibi… Bir sıkıntıya, bir derde düştüğümüzde, o başımızdan hiç gitmeyecek sanırız. Mutlu olduğumuzda da tersini… Aynı şey, gençlik ve yaşlılık için de geçerlidir. Gençler sonsuza dek öylece kalacakları, yaşlılar ise gençliklerinin bir daha geri dönmeyeceği yanılsaması içindedir. Evet, gerçekten de bütün bunlar zihinsel birer yanılgıdan başka bir şey değildir; ama görünüşe bakılırsa, aynı zamanda Allah tarafından kurgulanmış olan “büyük sınav”ın temel öğesidir. 

     Varlıkların ölümlü karakterinin tam karşısında bir denge unsuru olarak insanın doğasına yerleştirilmiş olan ve “süreklilik yanılsaması” diye adlandırılabilecek olan bu duygusal sürçme, yaşamı ciddiye almamızı sağlayan enerjinin de kaynağıdır. Bu sebepledir ki, mü’minler de, ölüm sonrasına ilişkin herhangi bir inancı ya da beklentisi olmayan kimseler de, yaşamın içinde olup biten küçücük olaylara iri iri anlamlar yüklerler. Genellikle iyilik yolunda olabildiğince çekimser davranırken, elde edecekleri dünyalıklar için diğerlerine yapmadık kötülük bırakmazlar. Bu açıdan baktığımızda, örneğin insanların yalnızca ölüm tarihlerini bildiklerini varsaydığımız takdirde, mü’minlerin daha erdemli, diğerlerinin ise daha çılgınca bir hayat süreceklerini açıklıkla öngörebiliriz. En azından kuramsal düzlemde bir gün her şeyin sıfırlanacağı herkesçe kesin olarak bilinmekle birlikte, duyguların düşüncelerden daha keskin olduğu da muhakkaktır.