İnsanoğlu yaşadığı dönemi algılama gayreti içinde geçmişinden yararlanmak istemiştir. Diyebiliriz ki hatta tarihi ve dünü anlamak bugüne dair temelli, yol gösterici, doğru ipuçları verecektir.

Dünü iyi ve doğru tahlil edebilme beceri ve yeteneği nitelikli bir özelliktir. Bununla birlikte sahip olunan dünya görüşü ve kişisel bakış açısı da tarihi yorumlama da etkili olmaktadır.

Birileri tarihsel bir kişiliğe kızarken diğeri aynı kişiyi göklere çıkarabilmektedir. Belki bu yüzden dünü iyi anlamalıyız denilmektedir. Çünkü günümüzde de yaşanılan bir olay, duyulan bir haber ya da görülen bir gelişme hakkındaki yorum ve düşünceler farklı olabilmektedir.

Tarih yaşanmış ve bitmiş hadiseleri konu almaktadır. Esasen şu an yazdığımız bu yazı bile yayınlanıp okunduktan sonra tarihe karışmış olacaktır. Nasıl günümüzde olayların ehem ve mühim sıraları farklı ve nasıl kimi olayların oluşturduğu etki daha derin, daha tesirliyse tarihin sayfalarında da etki ve önem açısından değişik olaylar bulunmaktadır. Yani dondurmanın bulunuş ve yaygınlaşmasının günümüzdeki yansıması ile Dünya Savaşlarının yansıması farklı olacak ve bu iki olay kendi özel durumları içinde değerlendirilecektir.

Bugün bazı durumlarda sevdiğimiz ya da yerdiğimiz bir olayın önemini anlatmak isterken "Bu olay tarihe mal olacaktır." ya da "Tarih bunu affetmeyecektir." ifadelerini kullanmaktayız. Tarihe mal olmuş bir kişilik kendi şahsında söylenen sözleri duymayacaktır hatta muhtemelen onu hiç etkilemeyecek ve ilgilendirmeyecektir elbet dua kabilinden göndermeleri hariç tutmak gerek. Hal böyle iken, birçok insan tarihe mal olma ve isminin anılması gibi bir arzuyla çaba sarf etmektedir.

Dünde bir isim bırakabilme arzu ve hırsı sanırım kişinin unutulmama, hatırlanma kaygısından doğmaktadır. Bu gerekli midir? Mesela Fatih ismim anılsın diye mi fethe kalkışmıştır? Elbette kişi öncelikle bulunduğu durum ve günü düşünmektedir. İyi bir gelecek bırakmalıyım endişesi taşınsa bile asırlık bir ati yerine daha yakın bir hedef konulmuştur hep ama yinede baki kalmak gönle hoş gelmektedir.

Bugünü yaşıyorsak dünü anlama gayretinde olmalı ve yarına belki bir isim değil ama hiç olmazsa ilkeli ve doğru bir yaşam örneği bırakabilmeliyiz. İçinden geçtiğimiz şu günler sonraki nesiller tarafından nasıl okunacak ve nasıl yorumlanacak tahmin etmek zor ama yarınki nesillere önem veriyorsak bugünü iyi yazmalıyız.