Bildiğiniz üzere 2008 yılı İSO İlk 500 açıklandı. Bir başka ifade ile Türkiye’nin en büyük 500 şirketi kamuoyuna duyurulmuş oldu. Öncelikle son 10 yıldaki gelişmeye baktığımızda, adının açıklanmamasını isteyen şirket sayısı gittikçe azalmakta. Şirketler daha cesurca öne çıkmakta, geçmişin bazı kaygıları artık prestij ve imaj konusuna dönmekte. Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisindeki piramitin tepesinde yer alan saygı görme, kendini gerçekleştirme, prestij gibi konular, artık daha ön plana çıkmakta belkide.
Listede Tüpraş 2007’de de olduğu gibi yine 1. sıraya oturmuş durumda. Şimdi şu rakamlarla, bu sonuçlar demeyip direk misli hesap kullanmayı tercih edeceğim. Satışlarını 4’e katlayan Tüpraş, listenin 2. sırasındaki EÜAŞ’yi de 5 kata yakın bir farkla geride bırakmış. Ford bir sıra gerilerken Tofaş’taki yükseliş, Mercedes’deki keskin düşüş ise Küresel Krizin otomotiv firmalarına etkisinin bir göstergesi diyebiliriz. Tabi sadece tek bir sektörü etkilemedi yaşanan Kriz Dalgası. Önceki yıla göre bu yıl zarar eden firma sayısının 3’e katladığı görülüyor. Koç’un listedeki ilk 10 firmadan 5’ine sahip olması da dikkat çekmektedir.
Kamu’dan TPAO’nun en fazla kar eden şirket iken, yine kamudan EÜAŞ’nin en fazla zarar eden şirket olması da ayrı bir paradoks. Net Katma Değer noktasında azalış olduğu kesin. Ancak bu azalış çok da abartılacak durumda değil diye düşünüyorum. Zira büyük bir kriz yaşandı, birçok firma darboğaza geldi. Ancak, büyüyen yine büyüdü, kapanan yine kapandı. Belki süreç daha keskin ve sert oldu. Üretimden satışların %20 arttığı gerçeği de ortada duruyor.
Listede dikkat çeken daha birçok başlık var. Bunları detaylı olarak sunmaktan ziyade Konya’mızı ilgilendiren değerlendirmeler yapmaya çalışacağım. Evet, Konya’mızdan 7 şirket İlk 500’de. Yeterli mi? Kesinlikle bunu iddia etmiyorum. Konya Şeker, Konya Çimento, Eti Alüminyum zaten listede olmalı, Konya’nın büyüğü bunlar tarzı söylem herkesin dilinde. Geriye ne kaldı? 4 firmamız… Üstelik listeye Konya Çimento’yu da geri bırakarak geçen yıl listede bile olmamasına rağmen 3. sıradan giren Pakpen var.
Geçen seneye göre 2008’deki artışla övünecek miyiz? Hayır… 35 bin KOBİ’ye başkentlik eden Konya’ya, 7 firma zaten hiç yakışmıyor. Ama yine de diğer firmaların listede niye yer alamadıklarını, sanayicimizin bu sayıyı nasıl ve hangi metotlarla artıracağını, işin SWOT’unu vesairesini irdelemeyeceğiz. Biz bu 7 Harikamızın tebrikinden yola çıkacağız.
Evet… 7 tane gurur kaynağı. Konya’da çok büyük olup da listede yer alacak durumda başka firma var mıydı? Onu bilmem. Bilemem. Bildiğim şu ki bir İstanbullu bir İzmirli hatta bir Fransız yatırımcı bu listeyi aldığında, şu Konyalılar kim dediğinde karşısına çıkacak 7 isim önemli bizim için. Elbette 17, 27 olsun isterdik ama bu 7 firmayı da es geçmemeli. İlk üç isimden bahsettik diğer 4 firma ise: Zade, Ova Un, Hekimoğlu Un ve Pakpen. 2007 yılında İlk 500’de olmayan, 2008’de ise listede yer alan Zade, Hekimoğlu ve Pakpen’in başarısını kutluyorum. Burada bazıları şöyle diyebilir: “İşte şu şu sektörlerdeki gerileme, bu bu sektörlerdeki krizin etkisi, şu şu sektörlerin listeye girişine katkı sağlamıştır.” Fark etmez. Önemli olan büyüme hedefiniz ve krize karşı geliştirdiğiniz önlem planıdır.
Firmalarımızı tebrik ediyor, krize inat göstermiş oldukları özveriye de saygı duyuyorum. Kriz var diyerek birçokların ortada gezindiği bir ortamda, işçinin, çalışanın, küçük esnafın kesesinden kısma yaparak çıkış yolu arayanlara da bir mesaj olur diye umuyorum.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.