Vekiller onayladı sıra asıllara geldi

19 Nisan'da başlayan anayasa maratonu dün gece tamamlandı. AK Parti tarafından hazırlanan Anayasa Değişikliği Teklifi 200 saatlik mesainin ardından Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi. Dün saat 12:00'da toplanan TBMM Genel Kurulu'nda ilk olarak geçici maddeleri ile birlikte paketin son dört maddesi ele alınarak kabul edildi. Ardından da paketin tümü üzerindeki oylamalar yapıldı.

DARBE ANAYASASINA İNCE AYAR

Sonuçlar saat 02:00'da oturumu yöneten TBMM Başkanı Şahin tarafından açıklandı. Şahin oylamaya 409 milletvekilinin katıldığını, zarflardan 336 kabul, 72 ret, 1'de boş oy çıktığını duyurdu.

AK Parti milletvekilleri sonuçları alkışlayarak karşılarken,muhalefet sıraları sessizliğe gömüldü. "Ülkemiz için hayırlı olsun" diyen Başbakan Erdoğan ise parti gurubunu toplayarak gece gündüz demeden çalışan milletvekillerini özverilerinden dolayı teşekkür etti. Böylece Anayasa Değişikliği Teklifi TBMM'den geçmiş, 12 Eylül Anayasa'sının 24 maddesinde değişiklik yapılmış oldu. Darbe anayasasının bugüne kadar 86 maddesinde değişiklik yapıldı. Anayasa'da yapılan bu değişiklik 1995, 1999 ve 2001 yıllarında yapılan değişikliklerden sonra en kapsamlı dördüncü değişiklik oldu.

SÖZ SIRASI MİLLETTE

Meclis'te kabul edilen Anayasa paketi, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e gönderilecek. Cumhurbaşkanı'nın Anayasa paketini incelemek için 15 günlük süresi bulunuyor. Cumhurbaşkanı Gül, Anayasa paketinin bir daha görüşülmek üzere Meclis'e geri göndermezse zorunlu olarak referanduma gönderecek. Referandum ise Resmi Gazete'de yayınlanmasını takip eden 60. günden sonraki ilk Pazar günü yapılacak. Cumhurbaşkanı Gül, anayasa değişikliği paketini Meclis'e geri göndermemesi durumunda Temmuz ayının ortalarında referandum yapılması bekleniyor. Referandum sürecini durdurmak isteyen CHP'nin 110 milletvekilinin imzasıyla Anayasa Mahkemesi'ne 'şekil' yönünden iptal davası açmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Darbecilere mahkeme yolu gözüktü

Anayasa değişikliği teklifinin 2.tur görüşmeleri dün de devam etti. Paketin 24, 25, geçici maddeleri ile birlikte 26 ve 27. maddeleri ele alınarak kabul edildi. 26. çerçeveye madde içerisindeki düşen 8. maddesiye bağlı düzenlemeler içeren Geçici 18. madde ise reddedildi. Genel Kurul'da 337 kabul edilen 25. maddeyle Anayasa'nın, 12 Eylül dönemindeki Milli Güvenlik Konseyi üyeleri ile bu dönemde kurulan hükümetler ve Danışma Meclisi'nde görev alanların yargılanmasını önleyen, Geçici 15. Maddesi yürürlükten kaldırılıyor. TBMM'den aldığı 336 oyla kabul edilen 27. madde ise anayasa değişiklik teklifinin tümüyle halkoyuna sunulmasını öngörüyor. CHP lideri Baykal, paketin tümünün halk oylamasına karşı çıkmış ve maddelerin tek tek referanuma götürülmesini istemişti.

Kayasu: Demokratik cumhuriyet bugün ilan edilmiştir

Adana savcısı olarak görev yaparken 12 Eylül darbesini yapan Kenan Evren hakkında 'darbe yapmak' suçundan iddianame hazırlayan ve daha sonra görevden alınarak avukatlık yapmasına bile izin verilmeyen Sacit Kayasu, Anayasa'nın geçici 15. maddesinin kaldırılması nedeniyle büyük mutluluk yaşıyor. Darbecilere yargı yolunun açılmasını "Bugün cumhuriyetin ilanı bir kez daha yapılmıştır. Demokratik cumhuriyetin bugün yeniden ilanı olacaktır" diye değerlendiren Kayasuyu şunları söyledi: "Anayasa'nın geçici 15. maddesinin kaldırılmasıyla birlikte Kenan Evren hakkında dava yolu açılmıştır. Yeter ki mahkemeye çıksın, suçlu olduğu ortaya çıksın, ilan edilsin, tescil edilsin. Onun hapishanede yatması ya da yatmaması önemli değil"

Meclis 200 saat mesai yaptı

265 milletvekili tarafından hazırlanan anayasa değişikliği teklifinin görüşmeleri toplam 14 gün sürdü. Zaman zaman tansiyonun yükseldiği görüşmelere AK Partili Yerlikaya'nın özverisi damgasını vurdu

Türkiye Büyük Millet Meclisi paket için toplam 200 saat mesai yaptı. Zaman zaman tartışmaların yaşandığı görüşmelerde sıcak görüntüler de yaşandı. 2.turda parti kapatmayı zorlaştıran 8. maddede 327 oy alarak paketten düştü. 8. madde ile bağlantılı geçici 18 madde de paketten düşürüldü.

CENAZE TÖRENİNDEN MECLİS GENEL KURULU'NA

Anayasa'nın ikinci tur görüşmeleri ilk tura göre daha kısa sürdü, ancak tartışmaları daha yoğun yaşandı. Tek bir oyun önem taşıdığı görüşmelerde kardeşini kaybeden Hamza Yerlikaya aynı gün cenazeden sonra Meclis'e geldi. Hayatının en ağır gribini yaşadığını söyleyen Fatma Kotan geçirdiği baygınlıktan sonra arkadaşlarının desteğiyle oyunu kullandı. Başbakan Erdoğan görüşmeler boyunca Meclis'ten hiç ayrılmadı. Kritik oylamaların sonucunu Genel Kurul Salonunda bekledi. Genel Kurul'a geldiğinde de Bakanlar Kurulu sırası yerine milletvekili arkadaşlarının yanına oturmayı tercih etti.

CHP VE BDP YİNE YOKTU

BDP ve CHP birinci turda olduğu gibi ikinci tur oylamalarına da katılmadı. 12 darbecilerini koruyan geçici 15. maddenin kaldırılması için değişiklik teklifi veren CHP, ikinci turda da, geçiçi 15. maddeyi kaldıran 25. maddenin oylamasına katılmadı. MHP, birinci turda olduğu gibi ikinci turda da bütün oylamalara katılarak, bütün maddelere ret oyu verdi.

UFUK URAS'TAN ACİL KAN DESTEĞİ

Birinci turda siyasi partilerin kapatılmasını zorlaştıran 8. maddeye 5 milletvekili ile destek veren BDP, ikinci turda hiçbir maddeye destek vermediler. Ancak BDP İstanbul Milletvekili Ufuk Uras, partisinin aksine askere sivil yargı yolunu açan 16. madde ve Anayasa Mahkemesi'nin yapısını düzenleyen 17. maddenin oylamalarına katılarak evet oyu verdi.

AK PARTİ'DE FİRE TARTIŞMALARI

İkinci turda, 8. maddenin 330'un altında kalması AK Parti'de fire tartışmalarına neden oldu. AK Parti Ankara Milletvekili Faruk Koca'nın Meclis Genel Kurulu'nda bazı AK Partili isimleri kağıta not alması ve bunun bir foto muhabiri tarafından görüntülenmesi milletvekilleri arasında gerginliklere neden oldu. AK Parti Mersin Milletvekili Kürşad Tüzmen'nin Faruk Koca ile tartıştığı gözlendi.

EN FAZLA OY 340

Anayasa değişikliği paketinde birinci turda en çok oyu Ekonomik Sosyal Konsey'i düzenleyen 24 madde alırken, ikinci turda, en çok oyu obdusmanlığı düzeyen 9 madde aldı. Birinci turda, en düşük oyu Anayasa Mahkemesi'ni düzenleyen 17. madde alırken, ikinci turda, en düşük oyu paketten düşen 8. madde aldı. 14 günlük maratonun ardından anayasa değişikliği paketi 336 oy alarak kabul edildi.

'CHP'lilere solun ABC'sini hızlandırılmış kursla vermek lazım'

12 Eylül darbecilerin yargılanmasına izin veren Anayasa'nın geçici 15. maddesinin kaldırılmasına destek veren BDP'li Ufuk Uras, "12 Eylül'den çok çektim. Canımızı acıtan, ülkeye acılar yaşatan darbecilerin yargılanması benim için özel bir anlam veriyor. O yüzden bu maddenin oylamasına katılarak 'evet' oyu verdim" dedi. Anayasa değişikliğini istemenin solun tarihsel görevi olduğunu savunan Uras, anayasa değişikliğine karşı çıkan CHP'yi eleştirdi. Uras, "Bu arkadaşlara solun ABC'si konusunda hızlandırılmış kurs vermek lazım" diye konuştu. Uras sorularımıza şu yanıtları verdi:

CHP'nin takındığı tutumu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Ne zamandan beri bu Anayasa Mahkemesi'ni savunmak, 327'yi savunmak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin her davasının faturasını ödemeyi savunmak solculuk oldu. Bu arkadaşlara solun ABC'si konusunda hızlandılmşı kurs vermek lazım. CHP'lilerin bu kadar zıplamasını hakikaten anlamıyorum.

BDP'den neden destek gelmedi?

Onlar bütününe bakarak, bütününe ilişkin yeterince bir jest ya da destek almadıklarını düşünüyorlar. Bence AK Parti de muhalefetin 'pazarlık mı yapılıyor' laflarının etkisinde kaldı. Ne zamandan beri siyasette müzakere yapmak, ayıp oldu. Bunlar emir komuta ilişkisine alıştıkları için kendi başbuğ kültürleri içerisinde müzakere yapmayı tuhaf karşılıyorlar.