Trafik kazalarını azaltmanın yolu

Selçuk Üniversitesi Kazaları Araştırma, Önleme ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Osman Nuri Çelik, mühendislik hizmetleri tam anlamıyla yerine getirildiğinde trafik kazalarının yüzde 31 oranında azaltılabileceğini bildirdi.

Doç. Dr. Çelik, Dünya Sağlık Örgütü'nün tahminlerine göre, dünyadaki kazaların yüzde 40'ını trafik kazalarının oluşturduğunu söyledi.

Genel olarak bakıldığında, erişkin yaşlardaki yaralanma sonucu ölümler incelendiğinde, trafik kazalarının ilk sırada yer aldığını belirten Çelik, trafik kazalarına bağlı olarak her yıl yaklaşık bir milyon kişinin öldüğünü, 20 milyon kişinin de yaralandığını ifade etti.

Trafik kazalarının oluşumuna ilişkin yapılan araştırmalarda kazaların birçok nedeninin olduğunun tespit edildiğini vurgulayan Çelik, ''Türkiye'de kazaların oluşum nedenleri arasında ilk sırayı mühendislik hatası oluşturuyor. Türkiye'de, mühendislik hizmetleri tam anlamıyla yerine getirilebilirse trafik kazaları yüzde 31 oranında azaltılabilir'' dedi.

-KAZALARDA KAVŞAKLAR BÜYÜM ÖNEM TAŞIYOR-

Kavşakların, kent içi ya da kent dışı kara yollarında araç ve yaya trafiğinin çakıştığı bölgelerde yapılan mühendislik yapıları olduğunu anlatan Çelik, şunları kaydetti: ''Kentlerdeki trafik kazalarının yaklaşık yüzde 60'ı kavşaklarda meydana geldiğinden buraların projelendirilmesi, yapımı ve özellikle işletilmesi, büyük önem taşıyor. Çünkü kavşaklarda pek çok yöne giden ve dönen araçlar hareket halindedir. Yani kavşaklar araçların en çok karşı karşıya geldiği yerlerdir. Türkiye'de özellikle Konya'da son yıllarda uygulanan dönel kavşaklarda 'geçiş önceliği kavşaktakinindir' kuralı 'geçiş önceliği anayoldakinindir' kuralından sonra dikkate alındığı için düşük yoğunluklu kollara sağlanan avantaj da yok olmaktadır.''

Ulaştırma denince akla kara yolunun geldiğini, yatırımların genelde yerel ve merkezi hükümet kararlarına bağlı olduğunu dile getiren Çelik, kara yolu planlaması denince de akla geometrik tasarım, yol malzemeleri, drenaj, zemin gibi yol yapımıyla ilgili unsurların geldiğini söyledi.

-DÜNYADA GENİŞ ÖLÇEKLİ ŞEHİR ULAŞIM PLANLARI YAPILIYOR-

Konya'da da son 7-8 yılda önemli değişimler ve gelişmeler yaşandığını, yol yapımının belirli standartlara oturtulduğuna dikkati çeken Çelik, sözlerine şöyle devam etti:''Dünyada 1950'li yıllardan başlayarak geniş ölçekli şehir ulaşım planlamaları yapılmaya başlandı. Bu çalışmalar şehir sakinleriyle yapılan görüşmeyle elde edilen seyahat türünü ve kişilerin durumlarını gösteren anketlerden oluşuyordu. Aynı zamanda bu veriler arazi kullanımı, yoğunluklar ve yerleşim verilerini de içermekteydi. Sonra bu veriler gelecek 25 yıllık zaman dilimi içindeki yolculuk tahminlerinde kullanıldı. Bu verilerin toplanmasındaki esas amaç ulaşım çalışmalarına yön verebilmek ve yorum yapabilme yeteneğini geliştirmektir. Ulaşım planlaması arada bir akla gelecek bir problem değildir. Bir önceki verilerin bir sonraki verilere ışık tuttuğu sürekli yapılan bir çalışmadır. Şehir içi ulaşım planlamasında karşımıza çıkan ilk problem yoğun şehir içi transit trafiktir. Şehir içi transit trafik çevre yolları ile hemen şehir dışına çekilmelidir. Bu yüzden probleme hem geniş olarak hem de ulaşım ihtiyacının doğduğu nokta olarak bakmak gerekir.''

Çelik, ulaştırma yatırımlarından yerel yönetimlerin, sanayinin, ticaretle uğraşanların ve vatandaşların haberi olması gerektiğini, arazi üretirken de cadde ve yolların nasıl olacağının iyi düşünülmesi gerektiğini sözlerine ekledi.