Soma faciasında gözaltılar ne zaman başlayacak?

Manisa'nın Soma İlçesi'nde yaşanan ve Türkiye tarihin en büyük maden faciasının ardından tepkilere de neden olan şirket yetkililerinin ve sorumluların neden gözaltına alınmadığını ve ne zaman gözaltına alınacakları ile ilgili hukuki süreci Prof. Dr. Ersan şen açıkladı. Şen, sorumluların en kısa sürede gözaltına alınacağını ve soruşturmanın ardından suçlu bulunursa ne kadar ceza alacaklarını tek tek açıkladı.

Ersan Şen hukuki süreci Haber7'ye anlattı:

Burada kaza mı var, suç mu var?

Burada kaza yok. Suç vardır. Kaza beklenmedik anda gelen bir olaydır. Her şeyi yapmışsındır elden başka bir şey gelmez o zaman kaza olur. Kaza olayı örtbas etmek için kullanılınır. Suça konu olacak eylem var burada. Ne oldu savcılık soruşturma başlattı. Şüphe var burada. Şüphe olgusu oluştuğu anda suç işlendiği iddiası vardır. Kaza insan eli bir durum yoksa o zaman denir. Sebebi belirlenemeyen olaya kaza denir. Burada da yapılacak araştırmaların incelemelerin ardından ancak bu ortaya çıkar. Soruşturmanın sonunda dava açılırsa kaza değil artık suç iddiasının kuvvetlenmesi vardır artık.

Şirket sahiplerini neden gözaltına alınmadılar, ne zaman gözaltına alınacaklar?

Suçüstünde gözaltına alınır insan. Burada suçüstü var şuan, içeride 18 kişi var denildi, suç devam ediyor şu anda. Dolayısıyla Akhisar Savcılığı yakalama kararı ile şu anda gözaltına aldırabilir. Polis dahi derdest edebilir. Ama yapmıyor. Bunu da yapmamasını şuna bağlıyorum; Netleşemiyor anladığım kadarı ile, bir de TKİ'nin yetkilerinden kimleri çağıracağını belki netleştiremiyor. Ama ben yapılması gerektiğini düşünüyorum. Burada toplu suç işlediği iddiası var o nedenle o şirketin yöneticileri, TKİ'nin sorumluları ve o bölgenin sorumluları kimse derdest edilip gözaltına alınmalı. Çünkü 4 gün gözaltı yetkisi var böyle bir durumda. Ama bunu yapar ya da yapmaz bu konuda kimseye baskı yapamayız, ancak yapılabilir. Şu anda başsavcılık biraz şaşkın durumdadır o yüzden olay yerini de kontrol altına alamıyorlar. İçeriden çıkarılacak işçiler de var, hadise devam ettiği için, yangın var ama artık firma yetkilileri oraya yalnız girmemeli. Delillerin karartılmaması için, yok edilmemesi için o firmanın yetkilileri hatta TKİ'nin yetkilileri bile kolluk kuvvetleri ve yetkililer olmadan oraya tek başına girmemeli. Buna kesinlikle izin verilmemeli. Burada her an gözaltı olabilir. Aslında bugün yapılan basın toplantısının yeri savcılıktı.

Savcılık soruşturmayı ne zaman bitirebilir?

Bir defa İTÜ'den mi ÖDTÜ'den mi bilir kişiler görevlendirilecek bunlar bilinmiyor. Ancak en kısa sürede bunlar yapılacaktır. Ekipler oluşturulacak, önce kazanın delileri toplanacak, ama kimse olay yerine zarar vermeyecek ve toplanan deliller cumhuriyet başsavcılığına teslim edilecek. Rapor tahminen 15-20 günden önce çıkamaz. Ama başsavcılık illa bana bu olayla ilgili şüpheli kim varsa çıkarın derse 3-4 günde bunu hazırlayıp verebilirler.

Suç unsuru bulunursa sorumluları ne tür cezalar bekliyor?

22,5 yıla kadar cezalar var burada. Daha ağır cezalar var tabi. Her bir kişiden mi ceza verilir hayır. Bu kasten öldürme değil, birisi orayı kundaklamamışsa, bunu bilemiyoruz tabi şu ana kadar böyle bir şey ortaya konulmadı. Ama sen öngördüğün bir sonucun gerçekleşmeyeceğini düşünerek bir yerde yangın var orayı betonla kapattın ama yeterli gelemedi patladı ve çıkan yangın ona oksijen değmesi ile iyice alev alması karbonmonoksit ile boğulmuşlar ise yandılar yani. Orada çok ciddi sorunlar vardır o zaman. O sadece o firmanın sorunu olmaz TKİ'nin de sorunu olur o zaman. 22,5 bilinçli taksirle ölüme sebebiyet verme, eğer kast için içine girerse yani bu olayın olacağını biliyorsa o zaman her birinden ceza alır, o zaten ölüme kadar hapis cezası. Ama esas olan adi taksir varsa, hareketi bilerek yapıyorsun ama sonucu istemiyorsun buysa bunun cezası 15 yıl. Eğer hareketi isteyerek yapıyorsun öngörüyorsun neticeyi ama umursamıyorsun neticeyi ciddi hatası vardır burada bunun da cezası 22,5 yıldır cezası. Şahsın birden fazla ölmesi önemli değil burada. Maksimum ceza 22,5 yıl burada.

Şirketin malvarlıklarına tedbir konulur mu?

Dava açılırsa tedbir konulur o zaman. Tazminat davaları açılırsa mahkeme bu kararı verecektir. Yurt dışı yasağı konulmalıdır. Bu olayda sorumlu kim varsa bu karar hemen alınmalıdır. Kimseyi soruşturma bitene kadar suçlayamayız ama bu olayın da netleşmesi için çalışılmalıdır. Etkin soruşturma ile bu olay aydınlatımalıdır.