Morolu Müslümanların "barış" umudu

İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi ve Moro Bölge Temsilcisi Ömer Kesmen, Filipinler'deki seçimlerde Rodrigo Duterte'nin devlet başkanı olduğunu anımsatarak, "Duterte, Müslümanlara çok uzak biri değil. Ancak milliyetçi kimliği de var. Birkaç aylık süreçten sonra tekrar masaya oturup konuşulacak. Barış sürecinin önümüzdeki aylarda tamamlanmasını ümit ediyoruz." dedi.

Kesmen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Moro Müslümanlarının 1200'lü yıllarda Moro İslam Devleti'ni kurduğunu, 1500'lü yıllarda İspanyolların işgaliyle bölgede katliamların başladığını söyledi.

Paris Antlaşması'ndan sonra bölgeyi Amerikalıların işgal ettiğini belirten Kesmen, 1945'te Filipinler'in bağımsızlığını kazandığını, o döneme kadar Müslümanların hep zulüm altında yaşadığını dile getirdi.

Filipinler'in bağımsızlığını kazanmasının ardından birtakım Katolik Hristiyan milis grupların, Müslümanların olduğu bölgelerde katliam yaptığını ifade eden Kesmen, "Morolu Müslümanlar da hem İspanyol hem Amerikalılara karşı yaptıkları mücadelenin bir benzerini Filipinlilere karşı başlattı. Bu süreç 2012'ye kadar devam etti. 2012'nin sonunda barış anlaşması yapıldı." diye konuştu.

"Filipin hükümeti katliama devam ediyor"

Kesmen, bu süreçte her defasında Filipin hükümetinin barış görüşmelerini tek taraflı feshedip, katliamı sürdürdüğünü anlattı.

Bu nedenle son barış görüşmesinde uluslararası gözlemci heyetinin istendiğini bildiren Kesmen, bunun üzerine, 3 yıldır gözlemci statüsünde bölgede çalışmalar yaptıklarını belirtti. Kesmen, şöyle devam etti:

"Müzakerelere ilk başladığımızda, Moro Yarı Özerk Devleti ilan edilecekti. Ancak geçen yıl barışın olmasını istemeyenler devreye girdi. Tekrar çatışmalar çıktı. Böyle olunca süreç bir süre uzamış oldu. Daha sonra mevcut devlet başkanı, görev süresi biteceği için son anlaşmaya imza atmadı. 'Seçimlerden sonra gelen yeni devlet başkanı karar versin' diyerek, görüşmeyi günümüze kadar uzattı. Geçen hafta yapılan seçimlerde, bir şehrin belediye başkanı olan Rodrigo Duterte, ciddi oy oranıyla devlet başkanı oldu. Duterte'nin ailesinde Müslümanlar var, Müslümanlara çok uzak birisi değil. Ancak milliyetçi kimliği de var. Birkaç aylık süreçten sonra tekrar masaya oturup konuşulacak. Barış sürecinin önümüzdeki aylarda tamamlanmasını ümit ediyoruz. Her iki taraf da bu barışın devam etmesini istiyor."

"Toplumun menfaatine uygun anlaşma sunulursa, kabul edilmeyecektir"

Kesmen, "Yapılacak toplantıda, toplumun menfaatlerine uygun olmayan bir anlaşma sunulursa, Müslümanlar kabul etmeyecektir. Filipin tarafı Müslümanların bu kararlı tutumundan dolayı geri adım atmak zorunda kalacaktır diye düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.

Bu süreçte özellikle siyasi desteğe ihtiyacı bulunan Moro Müslümanlarına karşı İslam coğrafyasında duyarsızlık olduğunu kaydeden Kesmen, özellikle Türkiye'de hükümetin ve Müslümanların bu topluma destek vermesi gerektiğini sözlerine ekledi.