Madalya Kazanmanın Maliyeti

Türkiye, uzun yıllardır sporun halka yayılması stratejilerine şekil vermeye çalışırken, 2012 yılındaki 513 bin faal sporcu sayısı, milyar liraları aşan bütçesine karşın uluslararası alanda özlenilen başarıyı yakalamakta zorlanıyor. İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'nın 'Türkiye'nin Spor Bütçesi: Madalyanın Maliyeti Yüksek' adlı araştırmasına göre, spora harcanan paranın elde edilen madalya istatistikleriyle kıyaslanması sonucu, olimpiyatlarda bir madalya kazanmanın maliyeti 946 milyon lirayı buldu.

Rapora göre Türkiye'nin ilk madalyasını elde ettiği 1936 yılındaki olimpiyatlarda ise bir madalya kazanmanın maliyeti sadece 4 milyon liraydı. Rapora göre Türkiye'nin son 4 yıllık olimpiyat dönemi için ülkede spora ayırdığı para 4.7 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. 2012 yılında Londra Olimpiyatları'nda 26 olimpik branştan sadece 3'ünde toplam 5 madalya kazanabilen Türkiye, tüm olimpiyat tarihinde ise bugüne dek yalnızca 6 ayrı branşta madalya sahibi olabildi.

Verileri değerlendiren İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Başkanı Yahya Arıkan, 'Spora ayırdığımız bütçe son yıllarda ciddi oranlarda artmasına rağmen, özellikle uluslararası büyük başarılar elde etmek mümkün görünmüyor. Olimpiyatlarda madalya kazandığımız atletizm, judo, boks gibi branşlarda dahi özerk federasyonlar kendi gelirlerini yaratamıyor. Türkiye, spor politikasının hızla yeniden şekillendirmeli. Futbolda bile amatör sporcu başına yıllık bütçe 122 lira gibi oldukça düşük bir tutarda. Sporun kar ve zarar mantığına dayanan bir 'gösteri endüstrisine' dönüşmesinin önüne geçilmeli, spor halka yayılmalı' dedi.

SPORCU BAŞINA 489 LİRA...
Türkiye'de resmi olarak futbol dışındaki 57 federasyonda yaklaşık 2 milyon 216 bin lisanslı sporcu var.
- Bu sporcuların 513 bini faal olarak yarışıyor.
- Yarım milyon faal sporcu için federasyonlara verilen bütçe ise 2012 yılında 252 milyon lira.
- Bununun 65.3 milyonu Gençlik ve Spor Bakanlığı bütçesinden, 186.4 milyonu ise Spor Toto gelirlerinden karşılanıyor.
- Bu bütçeyle yılda lisanslı sporcu başına 113 lira, faal sporcu başına ise 489 lira düşüyor.

TEKVANDOCUYA YALNIZCA 214 LİRA
Federasyonların bütçeleri faal sporcu başına göre hesaplandığında branşlar arasında önemli farklar da var. Golf Federasyonu, sporcu başına yıllık 13 bin liralık bütçeyle birinci sırada. Olimpik sporlarda en iyi sporcu başına bütçe ise Türkiye Kano Federasyonu'nda. 620 faal kanocuya sporcu başına yıllık 9 bin 274 lira bütçe düşüyor. Olimpiyatlarda madalya kazanabildiğimiz halter hariç, güreş, boks, tekvando, judo ve atletizmin bütçeleri, faal sporcu başına düşen ödenek rakamları açısından oldukça düşük seviyelerde seyrediyor. Bir tekvandocu için yıllık bütçe yalnızca 214 lira olurken, bu rakam sırasıyla boksta 480 lira, güreşte 714 lira, judoda 987 lira ve atletizmde bin 116 lira.

TFF'NİN YILLIK BÜTÇESİ 220 MİLYON LİRA
Yaklaşık 245 bin lisanslı sporcunun yer aldığı Türkiye Futbol Federasyonu'nun, bütçesi 220 milyon lira. Federasyor, devletten destek almıyor. Profesyonel futbolda yer alan 4 bin 431 sporcu için harcanan bütçe ise 54 milyon lira. TFF bütçesinde amatör futbolcular için sporcu başına yılda 122 TL, profesyonel futbolcular için ise sporcu başına yılda yaklaşık 12 bin TL ayrılıyor.

SPONSORLUK VE VERGİ İNDİRİMİ DESTEĞİ VAR
Sporda başarılı ülkeler, kamu eliyle dağıtılan fonları daha çok uzmanlaşmış spor eğitimine ve halka yönelik yaygın spor aktivitelerine ayırıyor. Endüstriyel spor ise sponsorluklar, bağışlar ve sportif yatırımlara getirilen vergi indirimleriyle destekleniyor.