Finansal savaş

ABD ve AB ülkelerinin dün Rusya ve Ukrayna'lı politikacılar ve askerlerden oluşan 21 kişiye mali yaptırım kararı almasıyla, Batı bloku ile Rusya arasında yeni nesil bir soğuk savaşın ilk tetiği de çekilmiş oldu. 1. Dünya savaşının tam yüzüncü yılına denk gelen bu sıcak çatışmada son model nükleer silahlar, füzeler ve dronelar kullanılmayacak. Şimdi iki taraf birbirine boyun eğdirebilmek için sahip oldukları ekonomik üstünlükleri devreye sokacak.

ABD PARASINA REST

ABD ve Avrupa Birliği ittifakı, giderek artan oranda mali ambargolarla finansal üstünlüklerini kullanarak Rusya'ya diz çöktürmeyi hedefliyor. Rusya ise ABD dolarını dünyanın rezerv para birimi olmaktan çıkaracak kartları devreye sokarak cevap verecek. Rusya ilk aşamada elindeki 200 milyar dolarlık ABD tahvillerini satışa koyabilir. Sonrasında ise enerji kaynaklarını ABD doları dışındaki yerel para birimleri ile satacak adımlar atabilir. Rusya'nın son 20 yılda petrol ve doğalgaz satarak elde ettiği zenginliğe dayanan uluslar arası rezerv varlıklarının değeri Ocak 2014 itibariyle 498 milyar dolar.

250 MİLYAR $'IN ÜSTÜNE YATABİLİR

Dün, Batı'nın mali yaptırım listesine alınan Putin'in ekonomi danışmanı Sergei Glazyev'in geçtiğimiz hafta yaptığı çarpıcı açıklamalar yaklaşan ekonomik kavganın ipuçlarını özetliyordu.

Glazyev, 'Elinde ABD Hazine tahvili bulunanlara, bunları satmalarını tavsiye edeceğiz. Bize yaptırım uygulanırsa Rus kurumlarına Amerikan bankalarınca verilmiş borçların geri ödenmesinin imkansız olacağını açıklamak zorunda kalabiliriz'. dediğinde ne kadar ciddiye alındığı, adının yaptırım listesine alınmasıyla ortaya çıktı. Rus kamu ve özel sektörünün ABD bankalarına 36.7 milyar dolar, Batı ağırlıklı diğer ülke bankalarına ise yaklaşık 250 milyar dolar borcu bulunuyor. Putin koz olarak bu borçları ödemeyebilir.

YEREL PARA İLE VURACAK

Glazyev'in dile getirdiği 'Başka para birimlerine geçerek kendi ödeme sistemimizi kurabiliriz' mesajı ise yeni dönemde Rusya'nın petrol ve doğalgazı ABD doları ile değil yerel para birimleri cinsinden satabileceğini gösteriyor. Daha önce Saddam ve İran tarafından denenen ancak başarısızlıkla sonuçlanan bu tarz girişimin Rusya tarafından denenmesi doların üstünlüğüne ciddi anlamda zarar verebilir. Bu, gaz almak için her yıl 20 milyar ABD doları temin edip Rusya'ya ödemek zorunda olan Türkiye için olumlu bir gelişme olabilir. 2013 Mayıs'taki FED sarsıntısında, ABD'ye öfkelenerek dolara karşı ortak müdahale fonu kurmak üzere anlaşan BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika) ülkelerinin Rusya'nın bu girişimine destek vermesi halinde doların tahtı sarsılabilir.

PETROL VE GAZ KARTI

ABD gaz ve petrolde kendine yeter ülke olduğu için Rusya'ya bağımlı değil. Avrupa ise doğalgazda yüzde 25 oranında Rusya'ya bağımlı durumda. Rusya'nın vanaları kısması halinde Avrupa ayazda kalabilir.

Rusya'nın zayıf karnı iç borçlar

Rusya Federasyonu'nun Batı bloku karşısındaki zayıf karnı, 83 yerel hükümetin giderek artan iç borçları. 2010'da 35 milyar dolar olan yerel borçlar 2013'te 60 milyar dolara tırmandı. Batılı uzmanlar, 2015'te 100 milyar dolara fırlaması beklenen bu borçların federasyonda huzursuzlukları tırmandıracağını düşünüyor. Merkezi hükümetin iç borcuyla beraber toplam iç borcun 300 milyar dolara çıkması bekleniyor.

Putin'in finansal kurmayları hedef

Avrupa Birliği Rusya ve Kırım vatandaşı 21 kişi, ABD Başkanı Barack Obama ise aynı ülkelerden 11 kişi hakkında malvarlıklarını dondurma ve ülkeye girişi engelleme kararları aldı. AB'nin yaptırım kararı aldığı kişiler arasında Putin'in finansal operasyonunu yöneten kurmayları da bulunuyor. Yaptırım uygulanan kişiler arasında Ukrayna eski cumhurbaşkanı Viktor Yanukovich, Putin'in danışmanları Vladislav Surkov ve Sergei Glazyev, Rusya Başbakan Yardımcısı Dmitri Rogozin ve meclis üyesi Leonid Slutsky ile Yelena Mizulina de bulunuyor.

BATI'DAN YENİ YAPTIRIMLAR YOLDA

AB ülkeleri dışişleri bakanları toplantısında alınan kararları Twitter üzerinden açıklayan Litvanya Dışişleri Bakanı Linas Linkevicious ise 'Birkaç gün sonra... daha da yaptırım (olacak)' dedi. Daha önce açıklama yapan Çek Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Lubomir Zaoralek de bugünkü kararın 'ilk bölüm' olduğunu ifade ederek, '(AB liderlerinin) bir sonraki toplantısında listenin genişletilmesi olasılığını gözardı edemem' dedi. AB liderleri toplantısı Perşembe ve Cuma günü yapılacak. AB tarafından geçen haftanın sonunda oluşturulan yaptırım listesinde 120-130 kişinn adı geçiyordu.