Enerji özelleştirmelerinde 15 milyar dolar gelir bekleniyor
Bu yıl özelleştirme uygulamalarının başını enerji ihaleleri çekerken, enerjideki rüzgar dağıtım ihalelerinin ardından, üretim ihaleleriyle devam edecek.
Şu ana kadar gerçekleştirilen dağıtım ihalelerinden 5,1 milyar dolar gelir elde eden devlet, üretim özelleştirmelerinden de yaklaşık 10-15 milyar dolarlık gelir hedefliyor.
Edinilen bilgilere göre, elde edilen gelirle bütçeyi
rahatlatan özelleştirmeler, bir yandan dağıtım ihaleleriyle devam ederken, bir yandan da 2010 önemli elektrik üretim ihalelerine de sahne olacak.
Dağıtım özelleştirmelerinin ardından, yerli ve yabancı yatırımcıların üretim özelleştirmelerine de yoğun ilgi göstermesi bekleniyor.
Toplam 9 portföy grubunda yapılacak üretim ihalelerine dönük stratejinin ise gelecek hafta Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından, 18 Mart'ta Ankara'da yapılacak bir toplantıyla açıklanması bekleniyor.
-DAĞITIM ÖZELLEŞTİRMELERİ-
Dağıtım ihaleleri kapsamında, ilk olarak Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş'deki yüzde 100 oranındaki hisse blok satış
yöntemiyle özelleştirildi.
Temmuz 2008'de yapılan nihai pazarlık görüşmeleri sonucunda Başkent Elektrik
Dağıtım A.Ş. için gelen en yüksek teklif 1 milyar 225 milyon dolar, Sakarya
Elektrik A.Ş. için gelen en yüksek teklif ise 600 milyon dolar olarak
gerçekleşti. Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş'nin devri 28 Ocak 2009 tarihinde,
Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş'nin devri ise 11 Şubat 2009 tarihinde imzalanan
Hisse Satış Sözleşmeleri ile gerçekleştirildi.
İkinci aşamada ise Meram Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Aras Elektrik Dağıtım
A.Ş'deki yüzde 100 oranındaki hissenin blok olarak satış yöntemiyle
özelleştirilmesi amacıyla ihaleye çıkıldı. Eylül 2008'de yapılan nihai pazarlık
görüşmeleri sonucunda Meram Elektrik Dağıtım A.Ş. için en yüksek teklif 440
milyon dolar oldu ve Meram Elektrik Dağıtım A.Ş'nin devri 30 Ekim 2009'da
gerçekleştirildi.
-ONAY VE SÖZLEŞMESİ İMZA AŞAMASINDAKİ BÖLGELER-
Aras Elektrik Dağıtım A.Ş. için en yüksek teklif 128 milyon 500 bin dolar
olarak gerçekleşti.
6 Aralık 2009 tarihinde nihai pazarlık görüşmeleri gerçekleştirilen Çoruh
Elektrik Dağıtım A.Ş. için en yüksek teklif 227 milyon dolar olarak
gerçekleşirken, Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. için en yüksek teklif 485 milyon,
Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. için de 441 milyon 500 bin dolar oldu.
Dağıtımlarda son ihaleler olan Uludağ, Çamlıbel, Van Gölü ve Fırat Elektrik
Dağıtım ihalelerinden toplam 1 milyar 529,1 milyon dolarlık gelir elde edildi.
TEDAŞ'a bağlı Çamlıbel Elektrik Dağıtım A.Ş'nin yüzde 100 oranındaki
hisselerinin özelleştirilmesine ilişkin nihai pazarlık görüşmelerinde, en yüksek
teklifi 258 milyon 500 bin dolarla Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret AŞ
verdi.
Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş'nin özelleştirme ihalesinin nihai pazarlık
görüşmesinde en yüksek teklifi 940 milyon dolar ile Limak İnşaat Sanayi ve
Ticaret A.Ş, Fırat Elektrik A.Ş.'nin yüzde 100 oranındaki hisselerinin
özelleştirilmesine ilişkin nihai pazarlık görüşmelerinde en yüksek teklifi 230
milyon 250 bin dolar ile Aksa Elektrik Perakende Satış A.Ş, Van Gölü Elektrik
A.Ş'nin blok satış yöntemiyle özelleştirilmesine ilişkin nihai pazarlık
görüşmesinde en yüksek teklifi 100 milyon 100 bin dolarla yine AKSA Elektrik
Perakende Satış A.Ş. verdi.
-ELEKTRİK ÜRETİM İHALELERİNDE DE DÜĞMEYE BASILIYOR-
Elektrik üretim özelleştirmelerinde de strateji belirlenirken, öncelikli 4
termik üretim tesisinin portföy gruplarından ayrı olarak özelleştirilmesi
planlanıyor. Bu tesisler ise Hamitabat (1.120 MW), Soma A-B (1.034 MW), Çan (320
MW) ve Seyitömer (600 MW) santralleri olarak belirlendi.
Öncelikli santrallerin özelleştirilmesine Hamitabat santrali ile
başlanılması öngörülürken, 2010 yılı ikinci yarısında da en az bir portföy
grubunun özelleştirme ihalesi sürecine başlanması hedefleniyor.
Bu çerçevede, büyüklükleri 356 megavat ile 2.795 megavat aralığında değişen
9 portföy grubu oluşturuldu ve bunlardan 3 adeti sadece termik santrallerden, 2
adeti termik ve hidroelektrik santralleri içeren karma portföyden, 4 adeti ise
sadece hidroelektrik santrallerden oluşuyor.
Bu arada, süreci etkileyecek önemli konular hakkında Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Çevre Bakanlığı ve
diğer ilgili kurumlar nezdinde görüşmeler yürütülüyor. Gerekli altyapının
oluşturulması sonrası özelleştirme sürecine başlanması düşünülüyor.
-SANTRALLERİN DURUMU HAKKINDA BİLGİ ALINIYOR-
Öte yandan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Elektrik Üretim A.Ş'dan (EÜAŞ)
özelleştirmeye çıkacak hidroelektrik ile termik santrallerin genel durumu
hakkında teknik bilgi alıyor.
Özelleştirme sürecinde rutin olarak yapılan toplantılar kapsamında da bugün
EÜAŞ ile özelleştirme yetkilileri arasında elektrik üretim özelleştirme
stratejisi ve portföy grubu konusunda görüş alışverişinde bulunulurken,
santrallerin genel durumu, üretim değerleri, yakıt durumu konusunda teknik bilgi
alındı.
-SANTRALLERİN YAŞI 6 İLE 54 ARASINDA-
EÜAŞ'ın 18 termik, 107 hidrolik santral olmak üzere toplam 125 santrali
bulunuyor.
Özelleştirme kapsamına alınan üretim santrallerinin yaşları termik
santrallerde 6 ile 43 arasında, HES'lerde ise 7 ile 54 arasında değişiyor. Termik
santrallerde ortalama ömür 25-30, HES'lerde 50 yıl olarak kabul ediliyor.
Kamu elindeki yaşlı termik ve hidroelektrik santrallerinin yenilenmesi
amacıyla da 2005 yılından itibaren rehabilitasyon çalışmalarına başlamış,
bakım-onarım ve rehabilitasyon çalışmaları için bugüne kadar yaklaşık 2,5 milyar
liralık yatırım öngörülmüştü.
santraller, yakıt tipleri, yaşları ve kapasiteleri şöyle:
. Kapasite
Santral Yakıt Tipi Konum (MW) Yaş
---------------- ---------- -------------- ----- ---
1- A. Elbistan A Linyit Afşin, Kahramanmaraş 1.355 26
A. Elbistan B Linyit Afşin, Kahramanmaraş 1.440 6
2- Ambarlı D.Gaz Doğalgaz Ambarlı, İstanbul 1.351 22
Ambarlı F.Oil Fuel-oil Ambarlı, İstanbul 630 43
3- Aliağa Doğalgaz Aliağa, İzmir 180 35
Kangal Linyit Kangal, Sivas 457 19
Tunçbilek Linyit Tunçbilek, Kütahya 365 54
Çatalağzı Taş Kömürü Işıkveren, Zonguldak 300 21
4- Bursa D.gaz Doğalgaz Ovaakça, Bursa 1.432 12
Orhaneli Linyit Orhaneli, Bursa 210 18
Gökçekaya HES Sakarya 278 37
Sarıyar HES Sakarya 160 54
Yenice HES Sakarya 38 9
5- Kemerköy Linyit Milas, Muğla 630 17
Yatağan Linyit Yatağan, Muğla 630 28
Yeniköy Linyit Milas, Muğla 420 24
Demirköprü HES Gediz 69 50
Adıgüzel HES Büyük Menderes 62 14
Kemer HES Büyük Menderes 48 52
Karacaören-1 HES Aksu 32 20
Gezende HES Göksu, Ermenek 159 16
6- Altınkaya HES Kızılırmak 703 23
Derbent HES Kızılırmak 56 19
Hirfanlı HES Kızılırmak 128 50
Kesikköprü HES Kızılırmak 76 43
Kapulukaya HES Kızılırmak 54 21
7- Hasan Uğurlu HES Yeşilırmak 500 31
Suat Uğurlu HES Yeşilırmak 69 28
Almuş HES Yeşilırmak 27 44
Köklüce HES Yeşilırmak 90 12
Kılıçkaya HES Yeşilırmak?Kelkit 120 20
Çamlıgöze HES Yeşilırmak?Kelkit 32 -
8- Çatalan HES Seyhan 169 13
Aslantaş HES Ceyhan 138 26
Menzelet HES Ceyhan 124 18
Kısık HES Ceyhan?Tekir 189 -
Karkamış HES Fırat 10 11
9- Doğankent HES Harşit Çayı 75 39
Kürtün HES Harşit Çayı 85 7
Tortum HES Tortum Gölü 26 50
Özlüce HES Peri Suyu 170 11
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.