Bu kadar otomobil suyla mı gidiyor!

Akaryakıttaki vergilerin rekor seviyelere çıkmasıyla kaçağın artacağı endişeleri haklı çıktı. Geçen yıl haziran ve aralık aylarında yapılan vergi artışlarından sonra bu yılın ilk çeyreğinde toplam akaryakıt tüketimi yüzde 3.4 oranında düştü. Miktar bazında kayıp 131 bin tona ulaştı. Tüketimin krizin en ağır hissedildiği geçen yılın ilk çeyreğinden bile daha az olması ‘şaşırtıcı olarak’ olarak karşılandı. Bu yılın ilk üç ayında yüzde 10’un üzerinde büyümesi beklenen ve araç satışlarının yüzde 7 oranında arttığı Türk ekonomisinde yakıt satışlarının gerilemesi, ‘kaçak büyüdü’ yorumlarına neden oldu. Son zamların ardından bir tanker akaryakıt kaçakçılığından elde edilen kâr tutarının 40 bin liraya kadar yükselmesinin resmi yakıt satışlarındaki düşüşte en önemli neden olduğu belirtildi. Petrol Sanayi Derneği’nin (PETDER) verilerine göre, ticari ve sınai faaliyetlerin önemli bir göstergesi olan motorin satışları ilk üç ayda yüzde 4.6 gerileyerek 3.2 milyon metreküpe geriledi. Benzin tüketimindeki gerileme ise motorin iki katını buldu. İlk çeyrekte benzin satışları 2009’a göre yüzde 8.5 azalarak 588 bin metreküp (455 bin ton) oldu.

OTOGAZ BENZİNİ GEÇTİ

İlk çeyrek istatistiklerinde en dikkat çeken unsur ise otogaz pazarındaki hızlı yükselişin sürmesi oldu. Daha düşük ÖTV tutarı nedeniyle benzin pazarından giderek daha fazla artan bir pay alan otogaz LPG tüketimi yaklaşık yüzde 9 oranında artarak 500 bin tonu geçti. Böylece otogaz pazarı benzin pazarını geçti. Ocak-Mart 2010 benzin, motorin ve LPG Otogaz’dan oluşan toplam otomotiv yakıtları tüketimi ise 2009 yılının aynı dönemine göre yüzde 3.4 azalarak. 3.7 milyon ton olarak gerçekleşti. Azalma 2008 yılı aynı dönemine göre yüzde 6.7’yi buldu.

10 numara yağdan kayıp 1 milyar

PETDER’den yapılan açıklamada, ilk çeyrekte 10 numara yağ adı altında yapılan faaliyetler nedeniyle oluşan yıllık vergi kaybının 1 milyar TL’nin üzerine çıktığı belirtildi. Açıklamada, şöyle denildi: “Son dönemde, ÖTV artışları sonrasında, özellikle kırsal motorinde yasal tüketimin azaldığı ve yasa dışı veya vergi kaybı sonucunu doğuran, özellikle 10 numara yağ adı altında yapılan faaliyetlerin ciddi büyüklüğe ulaştığı görülüyor. Bu isim altında yapılan faaliyetlerin yıllık 1 milyon ton düzeyine yaklaştığı ve neden olduğu vergi kaybının ise yılda 1 milyar TL’yi aştığı hesaplanıyor.”

Akaryakıt vergilerinden 7.2 milyar lira geldi

Tüketim azalmasına rağmen, 2009’un temmuz ve aralık aylarında iki kez yapılan ÖTV artışı nedeniyle, Ocak-Mart 2010 döneminde akaryakıttan sağlanan KDV ve ÖTV bir önceki yıla göre yüzde 7.5 artarak 7.2 milyar TL’ye ulaştı. LPG tüketiminden sağlanan dolaylı vergi gelirleri ile petrol ve LPG sektörlerinin sağladığı dolaylı vergilerin ilk çeyrekte yüzde 8.1 artarak 8.7 milyar TL’ye ulaştığı hesaplanıyor.