2012'de bu çatışmalar alev alabilir

Foreign Policy dergisi dünyanın dört bir yanındaki krizleri inceleyen Uluslararası Kriz Grubu’yla 2012 yılında dünyanın gündemine oturabilecek çatışmaları yazdı.

 

Gelecek yıla ilişkin siyasi öngörüler yıl sonuna doğru etrafı sarmışken uluslararası ilişkiler dergisi Foreign Policy, çatışma çalışmalarında uzmanlaşmış sivil toplum örgütü Uluslararası Kriz Grubu’na danıştı. Uzmanlara “2012 yılında mevcut çatışmaların hangilerinin şiddetlenebileciğini” soran derginin yazıişleri kadrosu 10 çatışmadan oluşan listesini açıkladı.

1- Suriye: Dokuz aylık isyana karşı duran Suriye lideri Beşar Esad “Ölene kadar savaşırım” demişti. 2012’de sözünü tutması gerekebilir. Muhalif ordu saldırılarını arttırırken Suriye’de barış zor gözüküyor.

 

2- İran/ israil: İki ülke arasındaki ilişkiler Suriye krizinin yarattığı darboğazdan geçmeyi başarabilseler bile İran’ın nükleer programı sürdürmekteki kararlılığı gerilimi zirveye çıkarabilir.  2012 iki açıdan dönüm noktası oluşturabilir. Birincisi uluslararası toplumun yaptırımları. İkincisi, Amerikan başkanlık seçimleri İsrail’in elini güçlendirecek. Amerikan Yahudi toplumu aracılığıyla İsrail, Amerikan iç politikasında etkin olabilecek.

3- AFGANİSTAN: 10 yıl boyunca uluslararası toplumdan gelen güvenlik, kalkınma ve insani yardım Afganistan’ın çökmüş devlet mekanizmasına çare olamadı. Devlet başkanı Hamid Karzai gücünü tek elde topluyor, ülkenin büyük bir kısmında devletin izine bile rastlanmıyor. Taliban Amerikan askerlerinin 2014’te çekilmesiyle zaferini ilan etmeyi bekliyor.

4- PAKİSTAN: Müttefik ABD’yle ilişkiler 2011’de hiç olmadığı kadar kötüleşti. NATO’nun saldırılarında Pakistan ordusunun askerleri öldü. Fakat gelecek yıl Pakistan için en büyük tehdit dışarıdan değil içeriden geliyor. Demokrasiye geçiş hala tamamlanmadı, ordu dış ve güvenlik politikalarının iplerini elinde tutuyor.

5- YEMEN: Arap Baharı’nın devirdiği diktatörlerden Ali Abdullah Salih’in dokunulmazlık karşılığında koltuğunu bırakmayı kabullenmesi öfkeli muhalifleri teskin etmedi. Salih’in şiddet ve baskı dolu 21 yıllık iktidarının hesabını vermesini istiyorlar. 21 Şubat’ta Salih’in iktidardan ayrılması beklense de bunun barışçıl bir şekilde gerçekleşeceği şüpheli. Ayrıca ülkenin içinde ayrılıkçı politikalar güçlenebilir.

6- ORTA ASYA: Bölgedeki birçok devletin çöküşün eşiğindeki altyapıları, rüşvet ağında boğulmuş siyasi sistemleri ve varolmayan kamu hizmetleriyle ayakta kalmaları bile mucize. Doğal enerji kaynakları nedeniyle dünya ekonomisinde yerleri gözardı edilemeyecek ülkelerin dikkatle izlenmesi lazım.

7- BURUNDİ: Afrika ülkesi Burundi muhalefet ve iktidarın arasında mücadelenin tehlikeli boyutlar alması ve basına karşı uygulanan yoğun sansür nedeniyle 2012’de iç savaşın eşiğine yaklaşabilir.

8- KONGO: Joseph Kabila tekrar devlet başkanı seçilmiş olsa da muhalefet durulacak gibi gözükmüyor. Seçim sürecine bağımsız gözlemciler pek güvenmiyor. Seçimlerdeki kilitlenme ülke siyasetini etkileyen faktörlerin yansıması. Uluslararası toplumun yardım çağrılarına Kabila hükümeti kulaklarını tıkamaya devam ederse 2012 Kongo için felakete dönüşebilir.

9- KENYA/SOMALİ: Kenya’nın güney Somali’de aşırı İslamcı El Şabab örgütüne karşı giriştiği saldırıların çapı büyürse 2012 iki komuşu için çatışmayla dolu geçebilir. Kenya kendi sınırları içerisindeki etnik Somalileri de hesaba katmalı.

10- VENEZÜELA: Hugo Chavez’in ülkesinde 2011’de 17 bin 600 kişi öldürüldü. Seçimlere giden ülkede şiddet ve Chavez’in sağlık durumu dengeleri etkileyecek...