1 Nisan şakası değil!

 Enerji zamlarıyla geçen mart ayının son gününde de elektriğe zam geldi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere vergi ve fonlar da dahil olmak üzere nihai tüketicinin kullandığı elektrik fiyatını ortalama olarak yüzde 8,1 oranında arttırdı. Elektriğe son olarak ekim ayında meskenlerde yüzde 9,57 oranında zam yapılmıştı. Bir süredir, doğalgaz fiyatlarındaki artış ve kurlardaki yükseliş nedeniyle, elektrikte zam baskısı olduğu belirtiliyordu.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, bugünden geçerli olmak üzere, kilovatsaat (kWh) bazında, vergi ve fonlar dahil olmak üzere nihai tüketicinin kullandığı elektrik fiyatlarında ortalama olarak yüzde 8,1 oranında artış yapıldığını açıkladı. EPDK’dan yapılan yazılı açıklamada, kurulun toplantısında elektrik perakende satış fiyatlarını oluşturan maliyetlerdeki değişimler ile Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi’nin (TETAŞ) tarife teklifinin değerlendirilerek karara bağladığı kaydedildi. Bu çerçevede 1 Nisan 2012 tarihinden geçerli olmak üzere, vergi ve fonlar dahil olmak üzere nihai elektrik fiyatlarının ağırlıklı ortalama olarak yüzde 8,1 oranında arttığı kaydedilen açıklamada, “Aynı kapsamda, tek zamanlı perakende elektrik satış fiyatları, meskende yüzde 9,26 oranında bir değişimle 32.515 kuruşa, orta gerilim seviyesinde dağıtıma gömülü sanayide yüzde 8,71 oranında değişimle 26.672 kuruşa, dağıtıma gömülü ticarethanelerde yüzde 4,33 oranında bir değişimle 33.253 kuruşa yükselmiştir” denildi.

Kur ve gaz artışı
Elektrikte zam baskısı bir süredir sektör temsilcileri tarafından da dile getiriliyordu. Yetkililer, yüzde 7 ila 10 arası zam baskısı doğduğunu belirtirken, zammın gerekçesi olarak doğalgaz fiyatlarının artışı ve kurlardaki yükseliş gösteriliyordu. Elektrik Üreticileri Derneği Başkanı Önder Karaduman da yaptığı açıklamada; elektriğin yüzde 51’inin doğalgazdan üretildiğini, bunun 16 bin 300 MW’lik bir kurulu güce karşılık geldiğini belirterek, “Ağır kış şartları nedeniyle Türkiye’ye fazla gaz verilemedi. Dağıtım ihalelerini kazanan şirketler de yeni tarifelerini iyi bir fiyatla çıkartma çabası içindeler. Elektriğe zam yapılması kaçınılmaz” ifadelerini kullanmıştı. Yüzde 9’a yakın zamlanan elektriğe, ekim ayında da yüzde 10 civarında zam yapılmıştı. Eylül ayı sonunda yapılan toplantıyla, elektrik tarifesinin meskende yüzde 9.57, sanayide ise yüzde 9.26 oranında yükselmesi benimsenmişti.
 
Elektrik zammının şoku sürerken...

Sabah saatlerinde EPDK’nın elektriğe zam haberinin ardından, gece geç saatlerde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da, doğalgaza yüzde 18.72 oranında zam yapıldığını duyurdu. Doğalgaz fiyatlarının da döviz ve ham petrol fiyat artışına bağlı olarak bugünden itibaren geçerli olmak üzere zamla satılacağını belirten Yıldız, şunları söyledi: “Tabi zamdan hoşlanmadığımı ve sevmediğimi söyleyebilirim ancak bu zammı yapmak zorunda kaldık. Bu çok fazla baskı altında yapılan zamdır. Türkiye, 10 yıl önce 22 dolara ham petrol alırken şuan 122 dolardan alamıyor. Dünyanın gerçeklerini de yüzünüzü ellerinizle kapatarak izleyemezsiniz. Ham petrolün varil fiyatı dolar bazında arttı. Aynı zamanda Türkiye bunu lira olarak tahsil ediyor. Sırf dövizin artışıyla bile Türkiye’nin yüzde 17’ler civarında bir fiyat artışı söz konusu. Ham petrol ve son doğalgaz zamlarına baktığımızda son 19 ayda yüzde 29’luk zam geldi. Yüzde 12-17’lik de döviz zammını hariç tutuyorum. Döviz ve ham petrolün fiyatının yükselmesi bu zammın zeminini hazırladı. Geçen yılın sonunda Rusya’dan aldığımız doğalgazın indirimini almamış olsaydık, bu zamlar belki 2 katına çıkacaktı. Özellikle Arap Baharıyla birlikte gelen istikrarsızlığın dünyaya faturası ham petrolde 100 milyar dolar civarındadır.” 2011 yılında Türkiye’de elektrik enerjisi üretimi toplam 228.4 milyar kilovat saat olarak gerçekleşirken, bunun yaklaşık yüzde 45’i doğalgazdan geldi. Aynı tablo, 2012 yılının ilk dört ayında da yükselerek devam etti.

BOTAŞ da açıkladı

BOTAŞ Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, yarından geçerli olmak üzere doğalgaz satış fiyatlarının, nihai tüketici fiyatlarına yüzde 16.49 ile 18.72 oranlarında yansıyacak şekilde artırıldığı bildirildi. Açıklamada uluslararası ham petrol ve petrol ürün fiyatları ile döviz kurundaki yükselmelere bağlı, doğalgaz maliyetlerinde meydana gelen artışlar nedeniyle satış fiyatlarında düzenleme yapılması zarureti doğduğu ifade edildi.

Benzin zamları can yaktı
Son gününde elektrik vğ doğalgaz zammı yapılan mart ayı, enerji zamlarının gündeme damgasını vurduğu bir ay oldu. Mart ayı içinde benzin fiyatlarına üç haftada üç zam yapıldı. 9 Mart’ta 10 kuruş, 19 Mart’ta 8 kuruş zamlanan benzine, geçen günlerde de 5 kuruş zam geldi. 3 hafta önce 4.53 lira olan benzinin fiyatı böylece 4.67 liraya çıktı. Son zamdan sonra bir arabanın deposu 256.3 liraya dolmaya başladı. Benzinde İran’la ilgili de senaryolar dikkate alındığında 5 TL senaryoları da güçlenmeye başladı. Benzinde 5 TL sınırına da sadece 34 kuruş kaldı.